Aynı yaşta olsa bile her insanın kalp krizi geçirme riski bir diğerine göre oldukça farklıdır. Bu risk, düşük, orta, yüksek, aşırı yüksek olarak derecelendirilebilir. Derecelendirilme yapılırken “risk faktörleri” adı verilen durumlar göz önünde tutulur.
Özellikle;
• Yüksek kolestrol
• Yüksek tansiyon
• Diyabet (Şeker hastalığı)
• Sigara kullanımı
• Ailede kalp hastalığı öyküsü
• Hareketsiz yaşam birçimi
• Yaş (35-40 ve üzeri)
faktörleri riski artırır. Uzmanlar, ayrıca daha az bilinen şu risk faktörlerine de dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyorlar:
• Homosistein,
• Fibriojen
• CRP (kan seviyesi)
• Lipoprotein
Yukarıdaki “risk faktörleri” aynı kişide ve aynı anda ne kadar çok bulunuyor ise o kişinin riski o kadar yüksektir. Bu faktörlerin hiçbiri olmadan da kişi kalp krizi geçirme riski altındadır. Ancak, bu oran çok düşüktür. Buna karşılık 7 geleneksel risk faktörünün bir arada bulunması o kişideki yıllık kalp krizi ihtimalini ve ani ölüm riskini yıllık yüzde 50’ye yaklaştırır.
Bu Belirtilere Dikkat!
• Göğüs ağrısı ve nefes darlığı.
• Aniden başlayan, göğüsün ön duvarından boyuna ve çeneye doğru yayılan, bazen omuz ve kolların iç kısmına vurabilen sıkışma/baskı hissi.
• Göğüs ağrısı olmadan da kalp krizi geçirebilir. Ani başlayan nefes darlığı, soğuk, terleme ve kalp çarpıntısı olabilir.
Hemen Aspirin Çiğnetin
Kalp krizi sırasında ağrı başladıktan sonra ilk 20 dakikadan itibaren hücre ölümü başlar. Eğer hemen müdahale edilemezse, ilk saatlerde o dokunun önemli bir kısmı kaybedilir. 6'ncı saate gelindiğinde kaybedilen canlı doku miktarı yaklaşık yüzde 90’ın üzerine çıkar. Kalp krizinin geçirilmekte olduğunun farkına varılmış ise ilk yapılacak şey hemen tam donanımlı bir ambulans ile mümkünse “kalp krizi merkezi” olan bir hastaneye süratle ulaşmaktadır. Ambulans beklenirken, hastayı rahat edeceği bir pozisyona alınız ve varsa sıkı giysilerini (kravat vb) gevşeterek rahat etmesini sağlayınız ve sakinleştiriniz. Daha önce göğüs ağrısı olup olmadığını ve bu nedenle ilaç kullanıp kullanmadığını sorunuz. Hasta eğer kullanıyorsa dil altına nitrogliserin tableti yerleştirmesine yardımcı olunuz. Aynrıca hastaya bir adet de aspirin veriniz (160-300 mg dozunda). Eğer kalp krizi hastada “ani kalp durması”na yol açmışsa o zaman derhal suni solunum ve kalp masajı başlayınız. Sık görülen bir hata olarak; kalp krizi geçiren kişiler hastalar ambulans dışında bir taşıt ile hastaneye taşınır ki bu durum son derece tehlikeli ve başkalarının hayatı için de riskli bir davranış şeklidir.
Kalp Krizi Riskini Azaltmak İçin...
• Kan kolestrol seviyesinin ve özellikle iyi kolestrol” ve “kötü kolestrol” oranlarının en ideal seviyeye çekilmesi diyet ile sağlanamıyor ise “Statin” türünden kolestrol düşürücü ilaç kullanımına başlanmalı ve düzenli kontrollerle sürekli kullanılmalıdır.
• Düzenli aspirin kullanılmalıdır.(günde 80-300 mg)
• Tansiyon ve eğer varsa şeker hastalığının kontrolünün son derece düzenli bir şekilde gereklidir.
• Egzersiz olarak; haftada 5 gün ve her gün 45 dk. olmak üzere yürüyüş yapılmalıdır.
• “Gizli kalp hastalığı” şüphesi olan kişilerde veya kalp hastalığı şüphesi uyandıran şikayetleri bulunan kişilerde efor testi yapılmalıdır.
• Sigara içimi tamamen ortadan kaldırılmalıdır.
• Diyet olarak, yağ ve kalori miktarı azaltılmış sebze-meyve ağırlıklı beslenme ömür boyu sürecek şekilde benimsenmelidir.
Paz Ağus. 17, 2008 3:29 pm